Korte beschrijving/Annotatie

Boek over toezicht in het AI-tijdperk. Verbindt praktijk, beleid en ethiek via het 4AIM-model. Biedt politieke bestuurders en toezichthouders handvatten voor verantwoorde, mensgerichte AI-governance.

Tekst achterflap

Dit boek is de ultieme praktische gids voor commissarissen, toezichthouders en politieke bestuurders die grip willen op AI-governance. Geen techniekcursus, wel heldere stappen om uw rol goed te vervullen. Wij vertalen kaders en wetgeving naar doen: wat vraagt AI vandaag van u en wat vooral níet? “Toezicht houden in het AI-tijdperk is een uiterst actueel en waardevol boek dat de brug slaat tussen toezicht en AI. Esther van Egerschot en Marco Florijn weten de complexe wereld van kunstmatige intelligentie te vertalen naar heldere en toepasbare inzichten voor politieke bestuurders, toezichthouders en commissarissen. Hun 4AIM-model biedt een krachtig en praktisch kader om AI toetsbaar te maken. Voor iedereen die verantwoord toezicht op AI wil houden, is dit boek onmisbaar.” Prof. dr. Muel Kaptein, hoogleraar bedrijfsethiek RSM Erasmus Universiteit

Slogan/Promotie

In een wereld waar algoritmen mee-besturen, moet toezicht zichzelf opnieuw uitvinden. Toezicht in het AI-tijdperk laat zien hoe leiders richting houden met het 4AIM-model: menselijk, scherp en toekomstvast.

Biografie

Esther van Egerschot, LL.M, AIGP, werkt als Adjunct Professor AI Governance & Ethics aan de Pontificia Universidad Javeriana in Bogotá en als Associate Professor AI, AI Governance & AI Audit aan de University of Curaçao. Zij adviseert organisaties over AI-governance, audit, ethiek en digitale transformatie. Esther vervulde verschillende directie- en toezichtfuncties in en buiten Nederland. Ze staat bekend om het verbinden van juridische kaders, moreel kompas en praktische uitvoerbaarheid: verantwoord AI-gebruik dat rekening houdt met wet, mens en planeet. Marco Florijn, MA, MBA is ondernemer in impactinnovatie en medeoprichter van Impact Platform. Hij was eerder wethouder in Leeuwarden en Rotterdam, bestuur- der en toezichthouder en werkte op het snijvlak van technologie, publiek bestuur en maatschappelijke waarde. Binnen Impact Platform is Marco verantwoordelijk voor de zakelijke toepassingen van AI binnen organisaties. Hij leidt daarnaast een financieringsprogramma voor schalende ondernemingen en heeft meerdere toezichthoudende functies.

Inhoudsopgave

Voorwoord Managementsamenvatting Waarom toezicht juist nu nodig is Verantwoorde AI langs drie assen Het 4AIM-Model Ervaringen en vragen die leven bij collega-toezichthouders in kaart Call to Action Deel I – Introductie & context Hoofdstuk 1 – Persoonlijke inleiding en leeswijzer Marco’s ervaring: digitalisering vóór AI Esthers ervaring: van Kamerlid naar AI-governance Het Impact Kompas als oefening Oproep en urgentie Vooruitblik Hoofdstuk 2 – Waarom u dit boek nu moet lezen Allereerst: voor wie schreven we dit boek? Waarom dit boek precies nu? AI: fundamenteel anders dan eerdere technologie Casus 1 – De toeslagenaffaire: technologie zonder tegenmacht Casus 2 – SyRi: data koppelen zonder democratische waarborgen Casus 3 – Vuilnisdetectie en de grenzen van digitalisering AI en de boardroom Casus 4 – OpenAI: botsing tussen missie en commercie Casus 5 – Uber: algoritmisch sturen op arbeid Casus 6 – Breeze: discriminatie in dating-algoritmen Juridische en maatschappelijke versnelling Hoofdstuk 3 – Wat is AI (echt) Korte geschiedenis van idee tot wereldwijde praktijk Kernbegrippen voor de politieke bestuurder en toezichthouder Hoofdvormen van AI Hoe AI traint en waar het mis kan gaan Toepassingen vandaag en hun implicaties De hypefilter: de hype scheiden van de realiteit Praktische implicaties: AI in uw organisatie Deel II – Fundamenten van verantwoorde AI Hoofdstuk 4 – Verantwoorde AI Wat is verantwoorde AI? Planeet: waarom AI energie én water kost Mens De arbeidsmarkt Democratie Individueel Veiligheid en defensie Niet alleen kommer en kwel Goed bestuur Hoofdstuk 5 – Governance van AI in de organisatie Inleiding: de digitale toekomst onder toezicht De machinekamer en de bovenkamer AI in alle afdelingen: de organisatie als ecosysteem Sturen zonder overnemen: vier casussen als kompas Hoofdstuk 6 – Datasoevereiniteit in de praktijk Inleiding De vier lenzen in de praktijk Contract en inkoop Werkritme en rapportage: zien, leren, bijsturen Toezicht in samenhang: rollen, signalen en besluiten Human-in-the-loop Deel III – Governance en toezicht in het AI-tijdperk Hoofdstuk 7 – Governance van AI: kaders en verantwoordelijkheid EU AI-wet AI-geletterdheid AVG Andere wetten, regels en internationale standaarden Raad van Europa: bescherming van de mens Internationale Organisatie voor Standaardisatie (ISO) CEN-CENELEC en IEEE National Institute of Standards and Technology Hoofdstuk 8 – De commissaris of toezichthouder in het AI-tijdperk AI en de zorg AI in het onderwijs AI en woningcorporaties AI en de financiële sector Een laatste tip Hoofdstuk 9 – De politieke bestuurder in het AI-tijdperk Inleiding: wanneer AI politiek wordt Rolverdeling in het huis van de gemeente Het politiek-bestuurlijke beslisformat Casussen uit de praktijk: van pilots naar bestuurbare keuzes Breda: sturen op de menselijke maat, met lef om te leren Goes: vroeg beginnen en zichtbaar maken Amsterdam: eigen gereedschap, eigen regels De Friese Aanpak: samen sneller met open bouwstenen Leeuwarden: omgevingschat en SOPHIE in de sociale zekerheid Rotterdam: leren onder het scherpe licht van de rekenkamer Montferland: klein beginnen, zichtbaar leren Van ambtelijk advies naar besluit Deel IV – Kritische vragen & handelingsperspectief Hoofdstuk 10 – Toekomstscenario’s en trends Trends die toezicht vormgeven: de sprong naar autonomie De volgende generatie modellen en AGI De grote vraag: is AI een economische bubbel? Een nieuwe economische werkelijkheid: de herdefinitie van werk en waarde De fusie van AI en robotica De toekomst voor Nederland AI-geopolitiek: regulering als concurrentiefactor Quantum: het echte toekomstscenario Call to Action: governance van de toekomst Hoofdstuk 11 – De stem van de praktijk Een deur die opengaat Onzekerheid is normaal Een nieuwe generatie toezicht De nieuwe mentaliteit van toezicht Hoofdstuk 12 – 4AIM: toezicht met richting De noodzaak van nieuw toezicht Het 4AIM-model: vier pijlers voor toezicht in het AI-tijdperk A – Aandacht & Afbakening I – Inzicht & Intentie M – Mens & Mechanisme 4 – Vier acties van toezicht Het 4AIM-model uitgediept Een spiekbriefje 4AIM in twaalf kernvragen Nawoord Over de auteurs Bijlagen Begrippenlijst Literatuurlijst

Details