Tekst achterflap

In 'De Canon van de Koninklijke Marine. Geschiedenis van de Zeemacht' wordt in vijftig vensters zicht gegeven op de rijke historie van de zeemacht van Nederland. Dit boek gaat niet alleen over zeehelden of zeeslagen, maar laat zien hoe veelomvattend de geschiedenis van de marine is, van 1488 tot nu. De thema’s zijn rijkgeschakeerd en voeren de lezer mee langs geuzen, kapers, slavernij en wapens. De modernisering wordt getoond: hoe men van zeil naar stoom overging en nu beland is in het tijdperk van de automatisering. De eerste mariniers en moderne acties onder de vlag van de NAVO worden beschreven. Ook wordt er ingegaan op de rol van vrouwen bij de marine, vanaf de zeventiende eeuw tot op de dag van vandaag. Lijnen worden getrokken vanuit het verleden naar het heden en dwarsverbanden worden verkend. Zo komen er ook bekende zeeschilders aan bod: van de Van de Veldes tot hun moderne collega’s. Roemruchte onderdelen van de marine worden belicht, van het optreden van de mariniers ‘zo wijdt de wereld strekt’, tot de operaties van de vloot, de Kustwacht, de Mijnendienst, de Marine Luchtvaartdienst en de Onderzeedienst. Van acties waarneembaar vanaf de Nederlandse kust tot in verre streken zoals Nederlands-Indië. Het verhaal van de marine is wereldwijd. Naar voorbeeld van de landelijke Canon van de Nederlandse geschiedenis tonen de auteurs in dit overzichtswerk aan de hand van vijftig gedenkwaardige onderwerpen de geschiedenis van de marine, zowel ten tijde van de Republiek als van het koninkrijk Nederland. De Canon van de Koninklijke Marine staat vol zaken die iedereen, professional of liefhebber, zou willen ontdekken.

Biografie

Dr. Anne Doedens (1945) was docent Nieuwe Geschiedenis bij hoger onderwijsinstellingen in Amsterdam. Over hem, zijn werk en zijn belangstelling voor maritieme geschiedenis: www.annedoedens.com. Vice-admiraal b.d. Matthieu J.M. Borsboom (1959) was commandant zeestrijdkrachten van 2010-2014 en is thans onder meer voorzitter van de Raad van Commissarissen van Nederlands Loodswezen b.v. en Senior Advisor bij Burson (Brussel) en KPMG (Nederland). Meer over hem op de site consultancy.nl van KPMG.

Inhoudsopgave

VOORWOORD 7 INLEIDING 8 VENSTER 01 Van één naar vijf, admiraliteiten tussen 1488 en 1795 10 VENSTER 02 ‘Dat na de vryheid, de beveili[gi]ng der zee, in vrede, zeer nodig is’ 16 VENSTER 03 Geuzen in de zeegaten: de bakermat van de marine 20 VENSTER 04 Vroege leiders van ’s lands vloot in de zestiende eeuw 24 VENSTER 05 De Zeeuwen en de Bourgondiër, over Reimerswaal, 1573-1574 28 VENSTER 06 Een oorlogsvloot in wording: het Haarlemmermeer en de Zuiderzee in 1573 32 VENSTER 07 Armada’s: vloten die het land bedreigden 36 VENSTER 08 Een vreemde eend in de Indische bijt: ’s lands zeemacht en de VOC 40 VENSTER 09 Twee maal Gibraltar, een Nederlandse rots? 44 VENSTER 10 Rivaliteit: over vader en zoon Tromp, De Ruyter en Witte de With 48 VENSTER 11 Voor het oog van het volk: een bloedig treffen bij Ter Heijde 52 VENSTER 12 De Vierdaagse Zeeslag of het succes van vernieuwing 56 VENSTER 13 Zilver gewonnen, goud geronnen: over zilvervloten en meer 60 VENSTER 14 Wereldreizen, vlagvertoon en vrije doorvaart 64 VENSTER 15 De Oostzee: een vitaal handels- en veiligheidsbelang 68 VENSTER 16 Chatham en Solebay of Holmes versus De Ruyter 72 VENSTER 17 Meer dan één meester? Drie marineofficieren, 1780-1819 76 VENSTER 18 Over het belang van graan en de Slag bij de Doggersbank 80 VENSTER 19 De vloot in Franse handen en een Nederlandse admiraal in het Panthéon 84 VENSTER 20 Voor vrijhandel en tegen slavernij in de negentiende eeuw 88 VENSTER 21 De heldenstatus van Van Speijk: een mythe? 92 VENSTER 22 Van hout en wind, naar ijzer en stoom 96 VENSTER 23 De IJzeren Eeuw, nieuwe wapens 100 VENSTER 24 De marine, werktuig van koloniaal beleid in de Oost 104 VENSTER 25 De Eerste Wereldoorlog: angstvallige afzijdigheid met een waakzame vloot 108 VENSTER 26 Klaar voor onder water: de onderzeeboot als strategisch wapen 114 VENSTER 27 Actie in de lucht of de oprichting van de MLD 120 VENSTER 28 Krimp en rek: de Vlootweg 1923, de Val van de Muur en de komst van Trump II 124 VENSTER 29 Over De Zeven Provinciën of van muiterij naar oproer 128 VENSTER 30 Qua patet orbis: mariniers ver van huis 132 VENSTER 31 Uitgeweken: de Koninklijke Marine en de Tweede Wereldoorlog 136 VENSTER 32 De laatste grote zeeslag: Karel Doorman en de Javazee 142 VENSTER 33 Helfrich en Moorman: tegenvoeters met een missie 146 VENSTER 34 De ‘vergeten Koreaoorlog’ of in dienst van de VN 150 VENSTER 35 De laatste zeeslag, de laatste Aziatische kolonie 154 VENSTER 36 Terreur, bestrijding door mariniers 158 VENSTER 37 De mariniers bij de Maasbruggen: veranderende perspectieven 162 VENSTER 38 De Koninklijke Marine en de Koude Oorlog 166 VENSTER 39 Voor alles marineman – Piet de Jong: minister-president, icoon 170 VENSTER 40 Van Krimp naar groei. Over automatisering, bezuinigingen en de Oekraïne-oorlog 174 VENSTER 41 De marinehistorie, vele beoefenaren 178 VENSTER 42 Van de ondergang van Zr.Ms. Adder tot Kustwacht Nederland 182 VENSTER 43 De marine, de Lage Landen en de Tweede Koude Oorlog 186 VENSTER 44 Onrust aan de grenzen van het koninkrijk: de Caraïben 190 VENSTER 45 Van kadetteninstituut tot KIM, praktijk of wetenschap? 194 VENSTER 46 Kaapvaart: twee gezichten 198 VENSTER 47 De zeemacht in beeld, zeeschilders toen en nu 202 VENSTER 48 ’s Lands werven of ‘made in Holland’ 206 VENSTER 49 ‘Daar was laatst een meisje loos’ 210 VENSTER 50 De Mijnendienst: ‘Opdat de zee veilig zal zijn’ 214 INDEX VAN EIGENNAMEN VAN PERSONEN, SCHEPEN, PLAATSEN EN BEGRIPPEN 218

Details